Jesteś na naszym blogu, ponieważ prawdopodobnie chcesz dowiedzieć się czegoś więcej na temat Hashimoto. Zaburzenia pracy tarczycy są jednym z najczęstszych schorzeń współczesnych kobiet. Choroba Hashimoto to coraz częściej diagnozowane schorzenie. Pamiętaj jednak, że diagnoza to nie wyrok. Mając Hashimoto, możesz czuć się dobrze w swoim ciele i być szczęśliwa. Przygotowałyśmy dla Ciebie obszerny materiał na temat Hashimoto, który wprowadzi Cię w nasz codzienny świat. Zapraszamy do lektury.
Trochę informacji o Twojej tarczycy
Jest to mały gruczoł, który wpływa w znaczący sposób na funkcjonowanie Twojego organizmu. Różnorodne zaburzenia pracy tarczycy oznaczają nieprzyjemne objawy, które mogą być odczuwane każdego dnia. Hormony tarczycy mają wpływ na metabolizm węglowodanów, tłuszczów, białek oraz cholesterolu. Wpływają także na pracę serca, układu nerwowego, mięśni i mózgu. Niedoczynność tarczycy wynika z niedoboru hormonów tarczycy. Gruczoł wytwarza głównie T4, a w znacznie mniejszym stopniu T3. Do diagnozowania niedoczynności tarczycy wykorzystuje się TSH, czyli hormon produkowany przez przysadkę mózgową. Jego poziom mówi o ilości T4 i T3 we krwi. Powinnaś wiedzieć, że niedoczynność tarczycy może przybrać 2 postacie:
1. jawna: występują objawy choroby, czyli problemy z pamięcią, częste odczuwanie zimna, zaparcia, przyrost masy ciała, zaburzenia cyklu miesiączkowego, obrzęki i zaburzenia płodności,
2. subkliniczna: nie występują objawy charakterystyczne dla niedoczynności tarczycy.
Czym jest Hashimoto?
Badania pokazują, że najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy jest Hashimoto. Choroba ta pierwszy raz została opisana w 1912 roku przez japońskiego lekarza Hakaru Hashimoto. Polega na autoimmunologicznym zapaleniu tarczycy, czyli upośledzonym działaniu układu immunologicznego. Układ odpornościowy atakuje komórki organizmu i produkuje przeciwciała przeciwko nim. W chorobie Hashimoto Twój organizm produkuje przeciwciała przeciwko komórkom tarczycy, ponieważ traktuje ją jako wroga. Przewlekły stan zapalny doprowadza do stopniowego uszkodzenia tarczycy i zaburzenia funkcjonowania. W początkowym stadium objawy są praktycznie niezauważalne, dlatego wielu pacjentów nie wie o chorobie.
Objawy Hashimoto
Badania pokazują, że aż 90% pacjentów z niedoczynnością tarczycy ma Hashimoto. Przyjmowane leki mają ograniczyć chorobę tarczycy. Łagodzenie objawów Hashimoto wymaga jednak kompleksowego działania z Twojej strony i spojrzenia na organizm w holistyczny sposób. Odpowiednie leczenie, styl życia, dieta oraz suplementacja pozwolą znacznie ograniczyć lub pozbyć się całkowicie objawów choroby. Zmagając się z Hashimoto, mogłaś zauważyć u siebie następujące objawy:
– “tycie z powietrza”, czyli problemy z utrzymaniem prawidłowej masy ciała,
– częstą senność,
– zaburzenia cyklu miesiączkowego,
– słabsze libido,
– suchość skóry i łamliwość włosów,
– częste wahania nastroju,
– zaburzenia pamięci i koncentracji, czyli tzw. “mgłę mózgową”,
– spadek sił i depresję,
– szybkie męczenie,
– odczuwanie zimna,
– ból stawów i mięśni,
– bladość i obrzęk twarzy oraz pogrubienie rysów,
– łuszczenie skóry oraz pociemnienie okolic kolan i łokci,
– trudności z zajściem w ciążę,
– spowolnione tętno,
– zwiększone stężenie cholesterolu,
– anemię,
– chrypkę,
– zaparcia.
Ilość oraz nasilenie objawów jest uzależnione od czasu trwania choroby i ogólnego stanu zdrowia. Pamiętaj jednak, że mając Hashimoto, możesz czuć się silna, wartościowa i odprężona. Wystarczy codziennie trzymać się pewnych prostych zasad i przestrzegać zaleceń lekarza.
Kto jest narażony na Hashimoto?
Przyczyny Hashimoto nie są do końca poznane, ale na wystąpienie choroby ma wpływ wiele czynników. Możemy je podzielić na kilka grup:
1. czynniki środowiskowe, czyli stres, palenie papierosów czy infekcje wirusowe,
2. czynniki żywieniowe, dotyczące niedoborów w diecie, np. witaminy D i selenu lub nadmiar jodu,
3. choroby autoimmunologiczne: cukrzyca typu 1, celiakia, bielactwo, łuszczyca, toczeń, reumatoidalne zapalenie stawów, niedoczynność kory nadnerczy,
4. predyspozycje genetyczne, czyli obecność niedoczynności tarczycy lub Hashimoto u członków urodziny.
Powinnaś wiedzieć, że na Hashimoto choruje około 2% populacji. Choroba ta występuje 8 razy częściej u kobiet. Kiedyś Hashimoto ujawniało się najczęściej w dorosłym wieku – głównie między 40. a 60. rokiem życia, natomiast obecnie dotyka to coraz młodszych osób.
Warto wspomnieć, że autoimmunologiczne zapalenie tarczycy jest chorobą uwarunkowaną genetycznie i nie mamy wpływu na jej wystąpienie. Znajdując się w grupie ryzyka, powinnaś informować o tym lekarza nawet podczas leczenia innych schorzeń. Niektóre leki mogą bowiem wywołać objawy choroby lub je nasilać.
Jak zdiagnozować Hashimoto?
Masz THS w normie, a nadal odczuwasz objawy niedoczynności tarczycy? Powinnaś wykonać dodatkowe badania, które pozwolą dokładniej poznać pracę tarczycy. Wielu lekarzy podkreśla, że samo TSH jest niewystarczające, aby dobrze sprawdzić działanie gruczołu. Postawienie diagnozy powinno być oparte na analizie objawów, wywiadu lekarskiego, wyników badań oraz predyspozycji rodzinnych. Na poziom TSH ma wpływ wiele czynników takich jak ciąża, infekcje, stres podczas badania, niewystarczająca ilość snu, duży wysiłek fizyczny. Diagnoza na podstawie samego THS może być błędna i doprowadzi do wdrożenia nieprawidłowego leczenia. Powinnaś wykonać dodatkowe badania: fT4, fT3 oraz a/TPO i a/TG. Pomocne jest również wykonanie badania ultrasonograficznego określającego kształt, wielkość, strukturę gruczołu i jego położenie. Dzięki USG lekarz zauważy również guzki, torbiele oraz inne zmiany. We wczesnej fazie Hashimoto tarczyca może być powiększona, a w późniejszym okresie może posiadać zmiany echogeniczności, czyli ma dużo zwłóknień i nacieków. Lekarze dość często zlecają również scyntygrafię, czyli określają jodochwytność. Popularne badanie to także TRab, czyli wykrycie przeciwciał przeciwko receptorom hormonu stymulującego tarczycę. W przypadku zmian guzowatych wykonuje się biopsję aspiracyjną cienkoigłową.
Leczenie Hashimoto
Leki powinien przepisać lekarz, biorąc pod uwagę postawioną diagnozę. Rynek farmaceutyczny oferuje 2 rodzaje leków na niedoczynność tarczycy: Euthyrox oraz Letrox. Są one odpowiednikiem syntetycznej tyroksyny, czyli lewotyroksyny. Niezwykle ważne jest dopasowanie dawki leku pozwalającej na zmniejszenie lub zanik objawów choroby. Dawka jest uzależniona nie tylko od wyników, ale także wieku, masy ciała i stanu zdrowia. Euthyrox jest sprzedawany w dawkach: 25 µg, 50 µg, 75 µg, 100 µg, 112 µg, 125 µg, 150 µg, 175 µg. Letrox natomiast znajdziesz w takich dawkach: 50 µg, 75 µg, 100 µg, 125 µg, 150 µg. Istnieje również nowoczesny preparat Novothyral zawierający lewotyroksynę (T4) i liotyroninę (T3). Leki powinnaś przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza. Podczas ich przyjmowania powinnaś zwrócić uwagę na możliwość odpowiedniego przyswojenia leków. Tabletkę popijaj niewielką ilością wody i unikaj soku grejpfrutowego obniżającego absorpcję tabletki. Powinnaś zachować minimum 3 godziny przerwy między przyjęciem leku a suplementami diety. Błędem jest również wypicie kawy przed lub za mniej niż godzinę po zażyciu leku. Wchłanianie może zaburzyć również duża ilość błonnika w diecie.
Styl życia w Hashimoto
Zbilansowana dieta oraz przyjmowanie leków dość często nie oznacza zmniejszenia objawów Hashimoto. Chorując na Hashimoto, możesz odczuwać przewlekłe zmęczenie. Stosując jednak kilka prostych porad możesz poczuć się dobrze we własnym ciele. Niezwykle ważna jest odpowiednia ilość snu pozwalająca na regenerację Twojego organizmu. Jeśli odczuwasz zmęczenie w ciągu dnia, pomocna będzie krótka drzemka. Pogorszyć Twoje samopoczucie może bardzo wczesne wstawanie lub zarywanie nocy. Twój rytm dobowy powinien pozwolić na minimum 8 godzin snu. Każdego dnia powinnaś znaleźć czas na odpoczynek i relaks niezbędny dla zachowania dobrego nastroju. Unikaj spożywania alkoholu, który zatrzymuje w organizmie toksyny i zaostrza stan zapalny. Dość ważnym elementem codzienności jest aktywność fizyczna. Najlepszym rozwiązaniem jest wybranie rodzaju aktywności, który lubisz i poświęcanie jej odpowiedniej ilości czasu w ciągu tygodnia.
Przy chorobach autoimmunologicznych aktywność jest bardzo ważna ze względu na poprawę stanu fizycznego oraz psychicznego. Dobrze dopasowane ćwiczenia regulują ciśnienie krwi, wspomagają rozprowadzenie składników odżywczych oraz wpływają pozytywnie na układ sercowo-naczyniowy. Podczas wyboru rodzaju aktywności zalecana jest konsultacja z doświadczonym trenerem, który weźmie pod uwagę możliwości i stan zdrowia pacjenta. Powinnaś wiedzieć, że bardzo intensywne treningi mogą jednak negatywnie wpłynąć na Twoje zdrowie i samopoczucie. Zamiast chudnąć możesz zauważyć wówczas przybieranie na wadze, problemy ze snem oraz stany zapalne. Wybieraj więc ćwiczenia wzmacniające organizm i niepowodujące gwałtownych zmian tętna. Dobrym rozwiązaniem będzie umiarkowany wysiłek fizyczny, np. rower stacjonarny lub spacer pod górę na bieżni. Ćwiczyć możesz 2-3 razy w tygodniu przez 40 minut – 1 godzinę. Warto często spacerować lub uprawiać nordic walking. Możesz trenować o dowolnej porze dnia, jednak nigdy nie rób tego na czczo. Twoja relacja z aktywnością fizyczną powinna być “przyjacielska” – polub ruch, a od razu zauważysz jego dobroczynne właściwości.
Dieta w Hashimoto
Powinnaś wiedzieć, że pełnowartościowa i dobrze dopasowana dieta w Hashimoto pozwoli zmniejszyć ilość objawów oraz zdecydowanie ograniczy rozwój schorzenia. Podczas odżywiania warto kierować się prostymi zasadami dotyczącymi racjonalnego odżywiania. Zaliczymy do nich przede wszystkim:
1. regularność posiłków, czyli 3-4 posiłki w ciągu dnia w równych odstępach czasu,
2. picie wystarczającej ilości płynów w ciągu dnia, czyli około 2 litrów wody,
3. spożywanie przynajmniej 0,5 kg warzyw i owoców w ciągu dnia, ponieważ znajdziesz w nich błonnik pokarmowy i antyoksydanty,
4. dostarczanie do organizmu zdrowych tłuszczy pochodzących z olejów nierafinowanych, nasion, ryb i orzechów,
5. źródłem węglowodanów powinny być pełnoziarniste produkty zbożowe,
6. w każdym posiłku powinnaś zawrzeć pełnowartościowe białko niezbędne do poprawnej pracy Twojej tarczycy,
7. unikaj głodówek, detoksów oraz surowych diet,
8. mając Hashimoto, powinnaś zadbać o odpowiednią ilość białka, które stanowi 15-25% Twojej diety,
9. unikaj podjadania pomiędzy posiłkami,
10. kolację zjedz najlepiej 3-4 godziny przed snem.
Proporcje składników odżywczych w Hashimoto
Twoja dieta powinna składać się z białka, węglowodanów oraz tłuszczy. Prawidłowe proporcje są bardzo ważne w procesie zdrowienia i drodze do dobrego samopoczucia. Podział składników powinien być następujący:
– białko 15-25%,
– tłuszcze 25-30%,
– węglowodany ponad 50%.
Niedobór białka może wpływać na Twoje samopoczucie oraz zaburzenia nastroju. Wszystko za sprawą tyrozyny zawartej w białku, która pomaga w syntezie nieaktywnej T4 do aktywnej T3. Większa ilość białka w diecie ma również inną zaletę: zwiększa metabolizm. Szczególnie polecane jest pełnowartościowe białko, np. chude mięso (wołowina, drób oraz królik), jogurty i kefiry oraz jaja. Docenianym źródłem białka są również ciecierzyca, fasola, soczewica czy groch. Unikaj diet ubogich w białko, ponieważ mogą one wywołać zahamowanie wydzielania hormonów tarczycy i pogorszyć Twój metabolizm. Tłuszcze powinnaś dostarczać w postaci wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, ponieważ wykazują właściwości przeciwzapalne. Dobrym źródłem tłuszczów są: siemię lniane, tłuste morskie ryby, olej lniany. Warto wspomnieć, że powinnaś unikać tłuszczów trans występujących w fast foodach. Węglowodany powinny stanowić ponad 50% dziennego zapotrzebowania. Najlepszym rozwiązaniem jest spożywanie produktów o niskim indeksie glikemicznym. Mając Hashimoto jesteś bowiem bardziej narażona na wahania poziomu glukozy we krwi. Błonnik pochodzący z pełnoziarnistych produktów pozwoli ustabilizować poziom cholesterolu i pozbyć się zaparć.
Co możesz pić mając Hashimoto?
W Twojej diecie bardzo ważne są również napoje. Wskazana jest woda, której powinnaś wypijać minimum 30 ml na 1 kg masy ciała. Polecana jest woda wysoko zmineralizowana zawierająca dużo składników mineralnych. Możesz wypijać 1-2 filiżanki kawy, jeśli nie odczuwasz po niej problemów żołądkowych. Niewskazane jest również spożywanie alkoholu powstrzymującego usuwanie toksyn z organizmu. Wybieraj całe owoce zamiast picia soku, ponieważ dostarczysz wtedy cenny błonnik pokarmowy.
Czy mogę spożywać laktozę i gluten?
Dość popularne w ostatnim czasie jest unikanie w diecie określonych grup posiłków, czyli opieranie diety na protokole autoimmunologicznym. Powinnaś jednak wiedzieć, że takiej diety nie można wprowadzić bez konsultacji z dietetykiem klinicznym. Diety takie są bardzo wymagające, a ich wprowadzenie powinno być poprzedzone badaniami oraz konsultacją i wywiadem z pacjentem. Dieta jest bardzo ważnym elementem Twojej drogi ku lepszemu samopoczuciu, dlatego powinnaś poświęcić jej dużo uwagi. Specjaliści dość żywo dyskutują na temat spożycia glutenu oraz laktozy u pacjentów z Hashimoto. Badania pokazują jednak, że powinnaś wyeliminować gluten i laktozę ze swojej diety tylko w przypadku potwierdzonej nietolerancji lub alergii. Pamiętaj, że nie ma jednej najlepszej diety, pasującej do wszystkich pacjentów. Podczas komponowania posiłków powinnaś wziąć pod uwagę choroby współtowarzyszące, stan zdrowia oraz styl życia. Uważnie obserwuj swój organizm i unikaj produktów, po których czujesz się źle.
Psychika w Hashimoto
Mając Hashimoto, możesz odczuwać u siebie pewne objawy psychiczne: wahania nastroju, problemy z pamięcią i koncentracją, depresję, tycie z powietrza, wypadanie włosów, problemy ze snem, spadek poczucia własnej wartości, osłabienie, brak motywacji do działania, uczucie niewyspania, puchnięcie i uczucie ociężałości. Wspomniane objawy psychiczne ustępują zazwyczaj w momencie uregulowania pracy tarczycy. Dość często mamy do czynienia z sytuacją, gdy badania pokazują już prawidłową pracę tarczycy, a nadal czujesz się źle. Powinnaś wiedzieć, że mając wspomniane objawy cierpisz nie tylko Ty, ale także Twoje otoczenie. Wiele pacjentek przez długie lata lekceważy te objawy, a ich stan pogarsza się z biegiem czasu. Słabe samopoczucie może być efektem postępującej choroby lub silnego stresu, z którym stykasz się każdego dnia. Dbając o swój komfort psychiczny, powinnaś skupić się nie tylko na leczeniu i diecie. Bardzo ważny jest styl życia, odpowiednia ilość odpoczynku, unikanie stresu czy przepracowanie trudnych dla Ciebie sytuacji. Słuchaj swojego organizmu i wysyłanych przez niego sygnałów. Możesz czuć się źle mimo dobrych wyników, ponieważ w Hashimoto dość często mamy do czynienia z wieloma niedoborami witamin i mikroelementów mających wpływ na Twoje samopoczucie. Wielu osobom z Hashimoto towarzyszą stany obniżonego nastroju oraz depresja. Jeśli, mimo uregulowania hormonów, uzupełnienie niedoborów, zmiany stylu życia, nadal czujesz się źle, rozważ skontaktowanie się ze specjalistą – terapeutą, psychologiem, a jeśli zajdzie taka potrzeba, to z psychiatrą. Nie ma znaczenia czy depresja wystąpiła na skutek Hashimoto, czy odwrotnie, jeśli cierpisz, poproś o pomoc.
Jakie witaminy i minerały są ważne w diecie Hashimoto?
Warto wspomnieć, że proces syntezy hormonów tarczycy jest bardzo skomplikowany. Pewne witaminy oraz minerały są wręcz niezbędne do jego przebiegu. Najlepiej, jeśli niedobory tych witamin uzupełnisz poprzez dobrze zbilansowaną i różnorodną dietę. Jednak czasami jest to niewystarczające. Badania jasno pokazują, że powinnaś suplementować niektóre składniki odżywcze. Zaliczymy do nich:
1. Witamina D: poziom tej witaminy u pacjentów z Hashimoto jest znacznie niższy niż w przypadku zdrowych osób. Wielu z nich powinno suplementować tę witaminę przez cały rok. Dawka powinna być dobrana na podstawie badań i określenia jej poziomu. Prawidłowy poziom witaminy D u osoby z Hashimoto powinien wynosić minimum 50% normy. Witamina ta ma ogromne znaczenie dla Twojego organizmu. Wycisza stan zapalny, wpływa pozytywnie na układ nerwowy i odporność.
2. Selen: dzienne zapotrzebowanie wynosi 55 μg. Pierwiastek wspomaga przemianę T4 do T3 i pomoże Ci uniknąć oksydacyjnego uszkodzenia tarczycy.
3. Żelazo: badania pokazują, że niedobory żelaza dotyczą nawet 60% pacjentów leczących się na choroby tarczycy. To niezbędny pierwiastek, który bierze udział w procesie syntezy hormonów.
4. Kwasy omega-3, czyli substancje należące do grupy wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Niedobór występuje aż u 96% kobiet leczących się na Hashimoto. Powinnaś wprowadzić je do codziennej diety w ilości 500 mg ze względu na szerokie dobroczynne działanie na Twój organizm, m.in. wyciszanie stanu zapalnego.
5. Cynk: dzienne zapotrzebowanie wynosi 8-11 mg, a niedobór oznacza zwiększenie przeciwciał anty-TPO i anty-TG. Pierwiastek wykazuje silne działanie przeciwzapalne i pozwoli wyciszyć autoagresywne reakcje układu odpornościowego.
Jak przyjmować suplementy w Hashimoto?
Kluczem do Twojego dobrego samopoczucia jest suplementacja uwzględniająca wszystkie niedobory w diecie. Witaminy oraz minerały powinnaś jednak przyjmować w określonym czasie i unikać łączenia niektórych substancji. Dobrym rozwiązaniem jest skorzystanie z gotowego produktu, jakim jest Thyroset. Produkt kompleksowo wesprze leczenie farmakologiczne i bierze pod uwagę antagonizmy oraz synergię. Wykorzystasz w ten sposób działanie każdego ze składników w pełni. Suplementy diety powinnaś popijać wodą, która nie zaburzy wchłaniania. Warto wspomnieć, że powinnaś rozdzielić cynk i selen, ponieważ wykluczają one swoje działanie. Magnez powinnaś połączyć z witaminą B6, która wspomaga jego transport i absorpcję. Przyjmowanie suplementów powinno być potwierdzone badaniami i opinią specjalisty. Dość istotne jest również zachowanie odstępu między lekami a suplementami. Wchłanianie lewotyroksyny może zaburzyć bowiem żelazo i wapń.
Na koniec chcemy jasno podkreślić, że można żyć bez objawów Hashimoto czy niedoczynności tarczycy. Nie musisz być skazana na wieczne zmęczenie, niewyspanie, tycie, suchą skórę, łamiące się paznokcie i stany depresyjne. Jednak, aby osiągnąć zdrowie i poprawić jakość swojego życia w chorobie, nie możesz ograniczyć się tylko do przyjmowania tabletki. Leczenie Hashimoto wymaga holistycznego podejścia, cierpliwości i konsekwencji.
Jeśli chcesz bardziej szczegółowo dowiedzieć się, jak skutecznie leczyć Hashimoto, jak pozbyć się objawów i jakie konkretne działania podjąć, to weź udział w naszym szkoleniu “Ogarnij Hashimoto i odzyskaj z nami zdrowie“, w którym wzięło udział kilka tysięcy osób. Odczujesz realną poprawę zdrowia, a przede wszystkim odzyskasz energię i radość życia! Czego z całego serca Ci życzymy.
Źródła:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459262/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3271310/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3693614/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12580699/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22498583/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20305330/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17850170/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20566818/
